Τι είναι ο πρόσθιος χιαστός;
Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ένας από τους τέσσερις μεγαλύτερους συνδέσμους στο γόνατο και βρίσκεται στη μέση του γόνατος. Eμποδίζει της υπερβολική πρόσθια κίνηση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό και παρέχει στροφική σταθερότητα. Η ρήξη συμβαίνει συχνότερα (70%) λόγω ενός ανέπαφου τραυματισμού, κατά τη διάρκεια ταχείας αλλαγής κατεύθυνσης, στροφής ή άτσαλης προσγείωσης μετά από άλμα.

Γιατί η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού μερικές φορές δεν είναι αρκετή για να παρέχει σταθερότητα στο γόνατο;
Η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού από μόνη της δεν είναι αρκετή για ασθενείς με υψηλές φυσικές απαιτήσεις στα γόνατα τους να επιστρέψουν στην δραστηριότητα με ασφάλεια. Μελέτες έχουν δείξει ότι μέχρι και το 25% των ανακατασκευών του πρόσθιου χιαστού έχουν υπολειμματική στροφική αστάθεια παρά το ακέραιο μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού. Ο λόγος είναι ότι ο πρόσθιος χιαστός βρίσκεται στο κέντρο του γόνατος πολύ κοντά στον άξονα περιστροφής. Η περιστροφή γύρω από ένα σταθερό σημείο ελέγχεται ευκολότερα μακριά από τον άξονα περιστροφής εξαιτίας του μακρύτερου μοχλοβραχίονα. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και μια μικρή στήριξη μακριά από τον άξονα περιστροφής μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην στροφική αστάθεια.

Η εξωαρθρική τενόδεση μειώνει τον κίνδυνο επανατραυματισμού του πρόσθιου χιαστoύ κατά σχεδόν 50%
Η ιατρική βιβλιογραφία τεκμηριώνει ότι η προσθήκη της εξωαρθρικής τενόδεσης στην ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού μειώνει την τάση στο μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού κατά 43%. Αυτό σημαίνει ότι έχει προστατευτική δράση στο μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού. Ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο διάτασης του μοσχεύματος κατά τη φάση της επούλωσής του και προστατεύει από τη ρήξη του μοσχεύματος όταν το γόνατο ζορίζεται κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης. Η προσθήκη της εξωαρθρικής τενόδεσης σε ασθενείς με υψηλότερο κίνδυνο ρήξης του πρόσθιου χιαστού μειώνει τον κίνδυνο ρήξης του μοσχεύματος προσθίου χιαστού κατά σχεδόν 50% που είναι ένα πολύ σημαντικό ποσοστό.

Τι περιλαμβάνει η εξωαρθρική τενόδεση;
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση της εξωαρθρικής τενόδεσης. Η προτιμώμενη τεχνική είναι η τροποποιημένη Lemaire. Μετά την αρθροσκοπική ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού γίνεται μια μικρή πλάγια τομή στην εξωτερική πλευρά του γόνατος γύρω από τον έξω μηριαίο κόνδυλο. Μία λωρίδα της λαγονοκνημιαίας ταινίας μήκους 10 cm και πλάτους 1 cm, αναδιατάσσεται κάτω από τον έξω πλάγιο σύνδεσμο και καθηλώνεται στον έξω μηριαίο κόνδυλο εγγύς της κατάφυσης του έξω πλαγίου συνδέσμου. Με αυτή την τεχνική δεν χρειάζεται να παρθεί μόσχευμα από αλλού και δεν υπάρχει μείωση δύναμης σε κανένα μυ.

Η σωστή αποκατάσταση μετά από ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού είναι εξίσου σημαντική
Η αποκατάσταση μετά από ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού είναι πολύ σημαντική για να επιτευχθούν τα βέλτιστα αποτελέσματα, καθώς πρέπει να γίνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας και στα δύο πόδια. Υπάρχουν καλά τεκμηριωμένες ενδείξεις αυξημένου κινδύνου τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού και στο μη τραυματισμένο γόνατο. Eνσωματώνοντας ένα πρόγραμμα πρόληψης τραυματισμών τακτικά και μακροπρόθεσμα μπορούν να μειώσουν τους τραυματισμούς του πρόσθιου χιαστού και πολλών άλλων τραυματισμών στα κάτω άκρα μέχρι και 90%.

Ποιοι ασθενείς χρειάζονται την προσθήκη της εξωαρθρικής τενόδεσης στην ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού τους;
Οι ασθενείς που θα ωφεληθούν περισσότερο από την εξωαρθρική τενόδεση είναι οι εξής:
•  Ασθενείς ηλικίας κάτω των 25 ετών που επιστρέφουν σε αθλήματα με στροφικές κινήσεις π.χ. μπάσκετ, ποδόσφαιρο, βόλεϊ, τένις, χάντμπολ
•  Αθλητές υψηλών απαιτήσεων
•  Αναθεώρηση της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού
•  Αξιοσημείωτη πρόσθια-έξω στροφική αστάθεια κατά την κλινική εξέταση, όπως φαίνεται από τη θετική δοκιμασία pivot shift
•  Γενικευμένη συνδεσμική χαλάρωση:
    -  Aυτό σημαίνει ότι οι σύνδεσμοι είναι πιο ελαστικοί και υπάρχει μεγαλύτερο εύρος κίνησης της άρθρωσης με αξιοσημείωτη υπερέκταση
    -  Η γενικευμένη συνδεσμική χαλάρωση παρατηρείται πιο συχνά στις γυναίκες

Ο Dr Αντώνης Θεοδωρίδης έχει μεγάλη πείρα στην εξωαρθρική τενόδεση έχοντας δουλέψει με παγκόσμιος πρωτοπόρους στον τομέα και εφαρμόζοντας το σε κορυφαίους πρωταθλητές και παίκτες ποδοσφαίρου της Aγγλικής Premiership.

*  Dr Αντώνης Α Θεοδωρίδης
MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth)
Διευθυντής Ορθοπαιδικός και Τραυματολόγος
Ειδικός στα Γόνατα και στις Αθλητικές Κακώσεις
Ειδικευθείς και Μετεκπαιδευθείς στο Ηνωμένο Βασίλειο
Imperial College, London
Μαρούσι, Αθήνα
www.theodorideskneesurgeon.gr
Τηλ. 6940869069