Η αρθρίτιδα είναι φθορά και η ρήξη του χόνδρου μιας άρθρωσης. Η φυσιολογική λεία επιφάνεια του αρθρικού χόνδρου γίνεται τραχιά, χάνει τις προστατευτικές της ιδιότητες και σε προχωρημένα στάδια εκτίθεται το υποκείμενο οστό.
Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι αρθρίτιδας;
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι αρθρίτιδας. Η οστεοαρθρίτιδα είναι και η πιο συνηθισμένη μορφή αρθρίτιδας και είναι λόγω μηχανικής τριβής είτε λόγω ηλικίας είτε μετά από τραυματισμό που επηρεάζει την σταθερότητα ή την επιφάνεια της άρθρωσης. Η δεύτερος τύπος αρθρίτιδας είναι η φλεγμονώδης, στην οποία υπάγεται η ρευματοειδής αρθρίτιδα που είναι και η πιο συνηθισμένη μορφή. Στη φλέβα πάνω διαθέτει είδα φλεγμονώδη αρθρίτιδα το ανοσοποιητικό σύστημα του επιτίθεται στην άρθρωση προκαλώντας αρθρίτιδα αλλά και σε πολλά άλλα σημεία του σώματος π.χ. καρδιά, πνευμόνια και δέρμα.
Ποιους επηρεάζει η οστεοαρθρίτιδα γόνατος;
Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συνηθισμένη αιτία αναπηρίας στους ηλικιωμένους και είναι πιο συχνή στις γυναίκες από τους άνδρες. Το 10-15% όλων των ενηλίκων άνω των 60 ετών πάσχει από κάποιου βαθμού οστεοαρθρίτιδα. Αν οι άνθρωποι ζούσαν περισσότερα χρόνια, όλοι θα έπασχαν από οστεοαρθρίτιδα.
Συμπτώματα
Ο πόνος στο γόνατο λόγω οστεοαρθρίτιδας χειροτερεύει λόγο καταπόνησης. Όταν η οστεοαρθρίτιδα έχει προχωρήσει πιο πολύ ο πόνος μπορεί να τους ξύπνα τη νύχτα και δυσκολεύονται να κοιμηθούν από τον πόνο. Έχουν δυσκαμψία και πρήξιμο στο γόνατο. Δυσκολεύονται με διάφορες δραστηριότητες καθημερινής ζωής όπως το κατέβασμα σκαλιών και όταν γονατίζουν.
Πως γίνεται η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας;
Η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας, όταν είναι σε προχωρημένο στάδιο, γίνεται εύκολα με απλές ακτινογραφίες του γόνατος σε όρθια θέση. Όταν η οστεοαρθρίτιδα είναι σε ήπιο ή μέτριο στάδιο η μαγνητική τομογραφία είναι πολύ χρήσιμη.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για οστεοαρθρίτιδα του γόνατος;
Οι θεραπευτικές επιλογές εξαρτώνται από τα συμπτώματα του ασθενή, το αντίκτυπο που έχουν στις καθημερινές δραστηριότητες και τις προσδοκίες που έχει ο ασθενής. Επίσης σημαντικό ρόλο έχουν οι σωματικές απαιτήσεις του ασθενή αλλά και πόσο επιβαρυμένη είναι η υγεία του. Ο ασθενής έχει την επιλογή να κάνει συντηρητικές θεραπείες και αν δεν καλυτερέψουν τα συμπτώματα τότε έχει την επιλογή να προχωρήσει σε χειρουργείο.
Ποιες είναι οι συντηρητικές θεραπευτικές επιλογές;
Οι συντηρητικές θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής και αποφυγή των επιβαρυντικών δραστηριοτήτων, τα παυσίπονα, οι ενέσεις στο γόνατο, και η απώλεια βάρους. Η απώλεια βάροyς είναι πολύ σημαντική γιατί όχι μόνο αποφορτίζει τις αρθρώσεις των κάτω άκρων αλλά βελτιώνει και τα κλινικά αποτελέσματα ενός χειρουργείου μειώνοντας πιθανές επιπλοκές όπως μετεγχειρητικός πόνος, μόλυνση, και καρδιοαναπνευστικά προβλήματα. Για απώλεια βάρους μπορεί να γίνει μέσω διατροφής αλλά και ήπιας άσκησης που να μην επιβαρύνει την φόρτωση στο γόνατο π.χ. ποδηλασία ή κολύμβηση.
Ποιες είναι οι χειρουργικές θεραπευτικές επιλογές;
Οι χειρουργικές επιλογές είναι αρχικά η αρθροσκόπηση αλλά αυτό μόνο στα αρχικά στάδια και αν υπάρχει κλείδωμα του γόνατος από π.χ. ρήξη μηνίσκου που δεν βελτιώνεται με συντηρητική αγωγή. Εάν η οστεοαρθρίτιδα περιορίζεται σε μια πλευρά του γόνατος και υπάρχει πρόβλημα με την ευθυγράμμιση του κάτω άκρου τότε υπάρχουν οστεοτομίες γύρο από το γόνατο για να ισορροπηθούν οι δυνάμεις και να ανακουφιστεί το πονεμένο και φθαρμένο μέρος του γόνατος. Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος πρόκειται για μερική αρθροπλαστική της αρθρικής επιφάνειας είτε του έσω μισού (που είναι πιο σύνηθες) ή του έξω μισού του γόνατος. Η αρθροπλαστική της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης είναι κατάλληλη όταν οι ασθενείς έχουν μεμονωμένη προχωρημένη αρθρίτιδα στο επιγονατιδομηριαίο διαμέρισμα του γόνατος, δηλαδή πίσω από την επιγονατίδα. Ο ασθενής συχνά έχει μακροχρόνιο πόνο μπροστά στο γόνατο του και ιστορικό αστάθειας της επιγονατίδας. Μπορεί επίσης να είχε ιστορικό κατάγματος της επιγονατίδας, κακή ευθυγράμμιση του κάτου άκρου, και δυσπλασία της μηριαίας τροχιλίας (το μέρος του μηριαίου γούστου που εφάπτεται με την επιγονατίδα). Η ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι κατάλληλη όταν υπάρχει γενικευμένη και συμπτωματική αρθρίτιδα στο γόνατο και έχουν αποτύχει οι συντηρητικές θεραπευτικές επιλογές. Περιλαμβάνει την αντικατάσταση ολόκληρης της αρθρικής επιφάνειας του γόνατος με μέταλλο πάνω και κάτω, και την τοποθέτηση πλαστικού ενδιάμεσα.
* Dr Αντώνης Α Θεοδωρίδης
MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth)
Διευθυντής Ορθοπαιδικός και Τραυματολόγος
Ειδικός στα Γόνατα και στις Αθλητικές Κακώσεις
Ειδικευθείς και Μετεκπαιδευθείς στο Ηνωμένο Βασίλειο
Imperial College, London
www.theodorideskneesurgeon.gr
Νέο ιατρείο στη Σπάρτη
• Αγησιλάου 72 (1ος όροφος)
• Τηλ: 6940869069
Ιατρείο Αθήνας
• Ιασώ Γενική Κλινική
• Λεωφόρος Κηφισίας 37-39
• Μαρούσι Αττικής
• Τηλ: 6940869069
