Κλαυσίγελος τ΄ανθρώπινα καμώματα.
Ένα κομμάτι ξύλο, ένας μοιχός, μια
Γαρδένια. Όλα αυτά που συνιστούν
έναν  υπνωτικό σωρό από θρύλους!

Το νόημα της λέξης σύμφωνα με τα λεξικά είναι ο γυρολόγος, ο ψευτομάντης, ο τυχοδιώκτης, ο τσαρλατάνος, ο μπαγαπόντης, ο αλήτης, ο δημοκόπος, ο απατεώνας, ο πορτογιούρης που έχει πάντα σκοπό το εύκολο κέρδος.

Ένας δεξιοτέχνης στο να δημιουργεί σύγχυση και να μεγαλουργεί μέσα σαυτή. Η λέξη  προέρχεται από την άγυρι που την σημαίνει αγορά, την συνάθροιση, αφού γύρω από τον αγύρτη μαζεύονταν πολλοί που θα ήθελαν να ακούσουν με ευχαρίστηση προβλέψεις για το μέλλον και άλλα μηχανορραφήματα, γεμάτα κοροϊδίες και δολιότητες.

Αθεράπευτη η ανθρώπινη διάθεση για τα μυθεύματα, η οποία μεγαλώνει  όσο ποιο δυσάρεστο είναι το γεγονός που θέλουμε να κρύψουμε πίσω από αυτά, και αποδεικνύεται ιδιαιτέρως χρήσιμη για να αποφεύγουμε τις ευθύνες μας για δυσάρεστες καταστάσεις. Αρχικά αγύρτες ήταν μία τάξη ιερέων (έκπληξη!) που γύριζαν  στις ελληνικές πόλεις και χωριά και επαιτούσαν προς τιμή και λατρεία των θεών στους οποίους οι ίδιοι πίστευαν. Μητραγύρτες ήταν οι ιερείς της μεγάλης μητρός της Κυβέλης.

Όλοι αυτοί ήταν γενικά άνθρωποι με φθηνό (ηθικά) χαρακτήρα, χωρίς αρχές, τιποτένιοι, που κορόιδευαν και εξαπατούσαν το λαό. Λαό με τα ίδια χαρακτηριστικά αλλά με απουσία του ταλέντου. Περιφέρανε πολλές φορές το άγαλμα του θεού και γύρω του στήνανε χορό με συνοδεία τυμπάνων ή κάνανε ξιφομαχίες και στο τέλος αιμόφυρτοι συνέλεγαν από τους θεατές χρήματα και τρόφιμα. Εκμεταλλευόντουσαν την δεισιδαιμονία του όχλου (Ναι, Ναι, αυτόν που αποκαλούν οι κρατούντες την εξουσία του, σοφό λαό), έκαναν προβλέψεις για το μέλλον με την βοήθεια των ζαριών που είχαν μέσα σε κάλπη, υποσχόντουσαν συγχώρηση εκ μέρους  του θεού για αυτόν που πλήρωνε και τους προγόνους του και ακόμη αναλάμβαναν να τιμωρήσουν τον εχθρό τους με σωματικές ποινές  και όλα αυτά για μια μικρή αμοιβή. Τιποτένιοι δηλαδή.

Αυτός ο τύπος των αγυρτών λόγω της αναξιοπιστίας, της ανηθικότητας και της αχρείας συμπεριφοράς τους, εξέπεσε στην καταφρόνηση ακόμα και από τον απλοϊκό  όχλο. Μάλιστα δε στην Ρώμη της ακμής λέγεται ότι δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου.

Ωστόσο αν στην αρχή η αγυρτεία είχε σχέση με τους ιερείς, αργότερα η λέξη αγύρτης συμπεριελάμβανε όλους γενικά όσους με ωραιοφανή λόγια ή έργα κορόιδευαν τον ευκολόπιστο όχλο. Τέτοιοι απατεώνες και εκμεταλλευτές της λαϊκής απλοϊκότητας ποτέ δεν έλλειψαν, ούτε θα λείψουν από τον κόσμο σε κάθε τέχνη, επιστήμη, σε κάθε χώρα και σε κάθε εποχή!

Σε μεγάλο βαθμό πολλοί συμφωνούν πως ο αγύρτης είναι η προσωποποίηση του διαβόλου (αναγνωρίζεις συνήθως συνειδητά η ασυνείδητα, ότι είσαι).

Παρατηρήσατε τις συμπτώσεις:
1) Ο αγύρτης παρουσιάζεται μεταμφιεσμένος όπως ο διάβολος σε φίδι.
2) Όταν μιλάει ανεβαίνει κάπου ψηλά (βάθρο), όπως ο διάβολος στο δέντρο (πολύ γνώριμη εικόνα).
3) Διηγείται ψέματα, όπως ο σατανάς.
4) Χλευάζει την απλοϊκότητα (μην είσαι κοροΐδο), όπως ο διάβολος και τέλος
5) Πάντα ο αγύρτης κάτι πουλάει και προσφέρει, όπως ο σατανάς  ο προσέφερε το μήλο. Στην Ιστορία αναφέρονται ονομαστοί αγύρτες κυρίως θεραπευτές αρρωστιών. Εύδαμος ο λαχανοπώλης που παρίστανε τον βοτανολόγο ο οποίος με μουσική και άλλα «μαγικά» έδιωχνε τα πονηρά δαιμόνια και προφύλαγε από δαγκώματα των φιδιών. Χαρίτωνας πούλαγε φάρμακα κατά της επιληψίας.

Γητέματα (γοητευτικά λόγια), «ξόρκια, ξεματιάσματα» διασώζονται μέχρι και σήμερα. Γνωστοί είναι οι τύποι της αγοράς και της πλατείας που με κωμικό τρόπο μαζεύουν κόσμο γύρω τους, διαφημίζοντας της ιδιότητές τους και τα σπάνια δήθεν θαυματουργά και  δυσεύρετα προϊόντα, όπως σκόνες, έμπλαστρα, αλοιφές για κάλους και τρίχες μαλλιών. Αλλά και σήμερα οι περισσότερες  διαφημίσεις ειδικά περί της διατήρησης της νεότητας, της εξαφάνισης των ρυτίδων και άλλες τέτοιες αηδίες που βρίσκουν έδαφος, σε πολλούς σε αριθμό, αχυροκατειλημένους εγκεφάλους, δεν είναι αγυρτεία; Και σε τι διαφέρει ο αγύρτης της πλατείας από τα μεγάλα επώνυμα καταστήματα που διαφημίζουν τα προϊόντα τους με τον ίδιο τρόπο και έχουν τον ίδιο σκοπό; Και επιβάλουν στον κόσμο μερικά ειδικά προϊόντα που έχουν μικρή ή καμία ωφέλεια στον καταναλωτή. Εικόνες δημαγωγού πολιτικού όλοι έχουμε δει. Ομάδα ανθρώπων γυρίζουν τα χωριά και τις πόλεις, πλαισιώνοντας κάποιο πολιτικό πρόσωπο, ο οποίος δεν μιλάει καθόλου ο ίδιος. Μιλούν όλοι οι άλλοι γι’ αυτόν, διαβεβαιώνοντας και με την παρουσία τους για την καλύτερη δήθεν επιλογή (Οι δημόσιοι Αγύρτες τυχαίνει να περιβάλλονται κατά έναν περίεργο τρόπο από μία προστατευτική σιωπή). Μήπως αυτό δεν είναι αγυρτεία;

Ονομαστοί και διάσημοι αγύρτες της Γαλλίας του 16ου αιώνα, Φίλιππος Ζεράρ, Ταμπαρέν και Μεγκίν είναι μερικοί οι οποίοι φορούσαν πολύχρωμη εκκεντρική ενδυμασία, με τις αποσκευές στον ώμο και με συνοδεία μουσικών και άλλων θορυβωδών σαλτιμπάγκων, με ταχυδακτυλουργίες και άλλα θεατρικά παιχνίδια, καλούσαν τον κόσμο στις πλατείες και που πουλούσαν τα εμπορεύματα και τα φάρμακα «Κρίμα, Κρίμα με  τόσα πολλά, κρυφά ταλέντα τουλάχιστον σήμερα στη χώρα μας, να μας παίρνουν την πρωτιά οι Γάλλοι. Ελάτε ταλαντούχοι του είδους, βοηθήστε  να πάρουμε και καμμιά πρωτιά και μάλιστα ομολογουμένως με την αξία μας»!

Είναι η εποχή που επιτρεπόταν στον καθένα να ασκήσει θεραπεία και ο αγύρτης γιατρός διατυμπάνιζε: «Θεραπεύω τον άρρωστο χωρίς να τον εξετάσω, χωρίς να παρατηρήσω τους σφυγμούς του, την γλώσσα του, χωρίς να ρωτήσω το όνομά του και ακόμα χωρίς να τον δω. Αυτή είναι η κύρια διαφορά μου από τον Γιατρό». Μάλιστα δε κάποιοι παρουσίαζαν, στην ακατάσχετη φλυαρία τους (η επιμονή στην αλήθεια προδίδει τον ψεύτη) και πλήθος μεταλλίων από την Ακαδημία του... Τομπουχτού και της «τενεκεδένιας πολιτείας».

Βεβαίως γιατροί αγύρτες υπήρχαν και κατά τη Αρχαιότητα αφού και ο ίδιος ο Πλάτωνας αναφέρει: Ο ακριβής Ιατρός σωμάτων, είναι άρχων, αλλά ου χρηματιστής.  Θέλοντας με αυτό να στιγματίσει τους αγύρτες γιατρούς που είχαν προτεραιότητα τα χρήματα, τα οποία τα ζητούσαν προκαταβολικά και σε αρκετές περιπτώσεις επιμήκυναν την «θεραπεία» για να αυξηθεί η αμοιβή.

Οι σημερινοί αγύρτες γιατροί καλύπτουν με θορυβώδεις διαφημίσεις σε εφημερίδες, περιοδικά και άλλα μέσα ενημέρωσης υποσχόμενοι «θαύματα και σημεία». Ανίατες αρρώστιες γιατρεύονται με μία κουταλιά ζουμί από..., σιρόπια ομορφιάς, νερό ακόμα και για την αποκατάσταση της τύφλωσης, είναι μερικές περιπτώσεις από τις χιλιάδες που κυκλοφορούν. Ο Ζακυνθινός γιατρός Ι. Καντούδης έγραψε την κωμωδία «οι Γιαννιώτες» θέλοντας να διακωμωδήσει τους εμπειρικούς γιατρούς που μεταφέρονταν από τα Γιάννενα στην Ζάκυνθο προσφέροντας μαντζούνια. Έτσι προέκυψε και η λέξη «Κομπογιαννίτης».

Η ψυχική εντύπωση, η ευχαρίστηση της διαβεβαίωσης είναι κάποιοι λόγοι που συμβάλουν στην διάδοση της αγυρτείας. Έχω την «πεποίθηση πως...», ή έχω την «διαίσθηση...», είναι εκφράσεις που συνηθίζονται, οι οποίες έχουν την ανάγκη υποστήριξης, αφού δεν στηρίζονται πουθενά (λογική). Την ανάγκη αυτή μόνο η αγυρτεία έρχεται να την εκπληρώσει ικανοποιητικά. Ο άνθρωπος αυτός (για τον αγύρτη) θα έχει πάντοτε το πλήθος μαζί του. Ότι ευχαριστεί τον όχλο είναι τούτο: Ζητάει διαβεβαιώσεις και όχι αποδείξεις. Οι αποδείξεις τον ενοχλούν τον ταράζουν, θέλει κόπο, «άστα αυτά τώρα» και καθαρίσαμε. Είναι απλοϊκός και μόνο την απλοϊκότητα καταλαβαίνει. Δεν πρέπει να του λέει κάποιος ούτε το πώς, ούτε το με πιο τρόπο, αλλά με το Ναι ή το Όχι. Είναι τα λόγια του διάσημου Γάλλου συγγραφέα Ανατόλ Φράνς.

Αγυρτεία: Είναι η πράξη που προσφέρει δηλητηριώδες συναισθηματικό κουτόχορτο γαρνιρισμένο με μια καλή δόση από μικρές αλήθειες ζυμωμένες με ένα μεγάλο ψέμα.

Μία έλλειψη συμβιβασμού με την γκρίζα μονοτονία της πραγματικής ζωής, μας οδηγεί στο να επινοούμε και να ζούμε μια πλασματική ζωή. Υπό την έννοια αυτή, υπάρχει κάτι στη μοίρα των αγυρτών, που μας αφορά βαθύτατα όλους-

Όλοι παίζουμε ένα ρόλο, όλοι παριστάνουμε ότι είμαστε κάτι που δεν είμαστε, όλοι κατά κάποιο τρόπο είμαστε...;

Σας χαιρετώ.
Εις το επανιδείν!