Γιατί οι πολίτες να υλοποιούν τα προγράμματα ανακύκλωσης;

Μοιράσου το άρθρο:
04-02-2025
Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος
Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία απαιτεί ανταποδοτικά οφέλη προς τους δημότες.
Είναι αυταπόδεικτη αλήθεια ότι μετά από τόσα χρόνια τα αστικά απόβλητα (σκουπίδια) μπορούν πραγματικά να επιστρέψουν ως πλούτος στην κοινωνία, αντί να συνεχίσουν να στοιβάζονται σε ΧΥΤΑ και να απειλούν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
Κατ’ αρχήν το αν ενδιαφέρονται ή όχι οι πολίτες να συμβάλουν σε κάθε μορφής προσπάθεια ανακύκλωσης για την προστασία του περιβάλλοντος έχει να κάνει με το κατά πόσο έχει πειστεί για την αποτελεσματικότητά της.
Όμως υπάρχουν ερωτηματικά στις τοπικές κοινωνίες όταν οι πολίτες παρατηρούν :
1.Ο δημότης πληρώνει αρχικά σαν καταναλωτής από την ώρα που θα αγοράσει ένα συσκευασμένο προϊόν (κάθε φορά που αγοράζουμε ένα συσκευασμένο προϊόν, πληρώνουμε στην τιμή και για το κόστος της ανακύκλωσής του).
2.Τα απορριμματοφόρα των δήμων ή των συμβασιούχων εργολάβων να συλλέγουν μαζί τον πράσινο (σύμμεικτων απορριμμάτων) και των μπλε κάδο ανακύκλωσης.
3.Αντί της μείωσης των δημοτικών τελών –από την ανταποδοτική ανακύκλωση- ο δημότης πληρώνει τους συμβασιούχους εργολάβους που έχουν αναλάβει την δουλειά για λογαριασμό των Δήμων και κερδίζουν από την πώληση των ανακυκλώσιμων υλικών (Χαρτί, γυαλί, πλαστικό και αλουμίνιο), όπως επίσης πληρώνει για το κόστος μεταφοράς στα ΚΔΑΥ των υλικών που προορίζονται για ανακύκλωση, τα οποία βάζει στους μπλε κάδους.
4.Τέλος από την συνήθη πρακτική του απορριμματοφόρου να συλλέγονται μαζί σύμμεικτα (πράσινος κάδος) με τα ανακυκλώσιμα (μπλε κάδος) μια σημαντική μάζα επιστρέφει από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) με την μορφή υπολείμματος στους ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ. Αποτέλεσμα να χρεώνεται ο δημότης και το «τέλος ταφής» 20 ευρώ ανά τόνο που θα προσαυξάνεται κατά 5 ευρώ κάθε χρόνο, προκειμένου την 1η/1/2027 να έχει φτάσει στα 55 ευρώ / τόνο και θα κληθούν να πληρώσουν οι Δήμοι.
Η Ελλάδα, ως ουραγός των στόχων της Ε.Ε και με πληρωμή «τσουχτερών προστίμων» καλείται να επιταχύνει τους ρυθμούς για την επίτευξη των στόχων της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 65% το 2035, και των συσκευασιών στο 65% το 2025 και το 70% το 2030. Έτερος στόχος είναι επίσης ότι τα απόβλητα τροφίμων θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 30% μέχρι το 2030 σε σχέση με το 2022.
Το μοντέλο των μπλε κάδων που μέχρι σήμερα είναι ένα πραγματικό χρυσωρυχείο για τις εταιρείες που το ελέγχουν και αποφέρει τεράστια κέρδη, ενώ το κόστος, τόσο το οικονομικό όσο και το περιβαλλοντικό, το πληρώνουν οι πολίτες.
Μια ματιά σε Προϋπολογισμούς των Δήμων θα κατανοήσει ο δημότης ότι αντί εσόδων από την πώληση των ανακυκλώσιμων, παρατηρούμε δυσανάλογες δαπάνες σε ιδιώτες συμβασιούχους εργολάβους, που επιπλέον κερδίζουν από την πώληση τους.
Είναι γνωστό ότι η συνεργασία ανακύκλωσης των Δήμων γίνεται μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) με μετοχική της σύνθεση, το 35% των μετοχών ανήκει στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) ενώ το υπόλοιπο ανήκει σε βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις (2939/01).
Εποπτεύον Οργανισμός των Εταιρειών ανακύκλωσης είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) που λειτουργεί ως ΝΠΙΔ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ν. 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 4496/2017).
Ώρα για άμεση αλλαγή του μοντέλου ανακύκλωσης με την μετάβαση στην κυκλική οικονομία.
Το 2008 εγκρίθηκε ένα ακόμη Σύστημα, αυτό της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης», πιο ελεγχόμενο και με αντίτιμο, που άρχισε να λειτουργεί το 2009. Και τα δύο εναρμονισμένα στην απαίτηση του Νόμου 4042/2012, αλλά και της Κοινοτικής Οδηγίας 2008/98/ΕΚ, για χωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας τουλάχιστον σε τέσσερα χωριστά Ρεύματα (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί).
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, η Ελλάδα υπολείπεται κατά 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ).
Τα «Σπιτάκια Ανακύκλωσης», όπου κάποιος μπορεί να πετά διαχωρισμένα υλικά συσκευασιών (πλαστικό, γυαλί, μέταλλο, χαρτί) και να λαμβάνει κάποιο κουπόνι εξαργύρωσης σε συνεργαζόμενα Σουπερ-Μάρκετ είναι μια λύση μικρής κλίμακας που δεν λύνει το πρόβλημα.
Απαιτούνται ριζικές αλλαγές με πρωταγωνιστές τους δημότες που θα λαμβάνουν το μερίδιο της προσπάθειας τους στην ανακύκλωση με την λειτουργία των τεσσάρων χωριστών Ρευμάτων (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί) ,την ανάπτυξη του καφέ κάδου των βιοαποβλήτων και των κάδων συλλογής συσκευασιών φυτοφαρμάκων .
Απαιτείται τέλος επενδυτικό σχέδιο από την Κυβέρνηση με εξοπλισμό και παροχή υπηρεσίας χωριστής συλλογής σε μικρούς δήμους, αλλά και να παρέχει σε συνεργασία με τους ΦοΔΣΑ τον τελευταίο εξοπλισμό που απαιτείται για να έχουμε την καθολική συλλογή των βιοαποβλήτων.
Ο νέος Περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να αποτυπώνει το δημόσιο χαρακτήρα τουλάχιστον στην συλλογή των αστικών αποβλήτων υπέρ των δημοτών και μετάβαση στην κυκλική οικονομία με ανταποδοτική ανακύκλωση.
ΥΓ: Στο όλο κόστος των δημοτικών τελών πρέπει να συνυπολογιστεί και η εισφορά των Δήμων -όχι ευκαταφρόνητη- εισφορά στον ΦοΔΣΑ για την ολοκληρωμένη διαχείριση με τα εργοστάσια ΣΔΙΤ.
Είναι αυταπόδεικτη αλήθεια ότι μετά από τόσα χρόνια τα αστικά απόβλητα (σκουπίδια) μπορούν πραγματικά να επιστρέψουν ως πλούτος στην κοινωνία, αντί να συνεχίσουν να στοιβάζονται σε ΧΥΤΑ και να απειλούν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
Κατ’ αρχήν το αν ενδιαφέρονται ή όχι οι πολίτες να συμβάλουν σε κάθε μορφής προσπάθεια ανακύκλωσης για την προστασία του περιβάλλοντος έχει να κάνει με το κατά πόσο έχει πειστεί για την αποτελεσματικότητά της.
Όμως υπάρχουν ερωτηματικά στις τοπικές κοινωνίες όταν οι πολίτες παρατηρούν :
1.Ο δημότης πληρώνει αρχικά σαν καταναλωτής από την ώρα που θα αγοράσει ένα συσκευασμένο προϊόν (κάθε φορά που αγοράζουμε ένα συσκευασμένο προϊόν, πληρώνουμε στην τιμή και για το κόστος της ανακύκλωσής του).
2.Τα απορριμματοφόρα των δήμων ή των συμβασιούχων εργολάβων να συλλέγουν μαζί τον πράσινο (σύμμεικτων απορριμμάτων) και των μπλε κάδο ανακύκλωσης.
3.Αντί της μείωσης των δημοτικών τελών –από την ανταποδοτική ανακύκλωση- ο δημότης πληρώνει τους συμβασιούχους εργολάβους που έχουν αναλάβει την δουλειά για λογαριασμό των Δήμων και κερδίζουν από την πώληση των ανακυκλώσιμων υλικών (Χαρτί, γυαλί, πλαστικό και αλουμίνιο), όπως επίσης πληρώνει για το κόστος μεταφοράς στα ΚΔΑΥ των υλικών που προορίζονται για ανακύκλωση, τα οποία βάζει στους μπλε κάδους.
4.Τέλος από την συνήθη πρακτική του απορριμματοφόρου να συλλέγονται μαζί σύμμεικτα (πράσινος κάδος) με τα ανακυκλώσιμα (μπλε κάδος) μια σημαντική μάζα επιστρέφει από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) με την μορφή υπολείμματος στους ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ. Αποτέλεσμα να χρεώνεται ο δημότης και το «τέλος ταφής» 20 ευρώ ανά τόνο που θα προσαυξάνεται κατά 5 ευρώ κάθε χρόνο, προκειμένου την 1η/1/2027 να έχει φτάσει στα 55 ευρώ / τόνο και θα κληθούν να πληρώσουν οι Δήμοι.
Η Ελλάδα, ως ουραγός των στόχων της Ε.Ε και με πληρωμή «τσουχτερών προστίμων» καλείται να επιταχύνει τους ρυθμούς για την επίτευξη των στόχων της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 65% το 2035, και των συσκευασιών στο 65% το 2025 και το 70% το 2030. Έτερος στόχος είναι επίσης ότι τα απόβλητα τροφίμων θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 30% μέχρι το 2030 σε σχέση με το 2022.
Το μοντέλο των μπλε κάδων που μέχρι σήμερα είναι ένα πραγματικό χρυσωρυχείο για τις εταιρείες που το ελέγχουν και αποφέρει τεράστια κέρδη, ενώ το κόστος, τόσο το οικονομικό όσο και το περιβαλλοντικό, το πληρώνουν οι πολίτες.
Μια ματιά σε Προϋπολογισμούς των Δήμων θα κατανοήσει ο δημότης ότι αντί εσόδων από την πώληση των ανακυκλώσιμων, παρατηρούμε δυσανάλογες δαπάνες σε ιδιώτες συμβασιούχους εργολάβους, που επιπλέον κερδίζουν από την πώληση τους.
Είναι γνωστό ότι η συνεργασία ανακύκλωσης των Δήμων γίνεται μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) με μετοχική της σύνθεση, το 35% των μετοχών ανήκει στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) ενώ το υπόλοιπο ανήκει σε βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις (2939/01).
Εποπτεύον Οργανισμός των Εταιρειών ανακύκλωσης είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) που λειτουργεί ως ΝΠΙΔ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ν. 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 4496/2017).
Ώρα για άμεση αλλαγή του μοντέλου ανακύκλωσης με την μετάβαση στην κυκλική οικονομία.
Το 2008 εγκρίθηκε ένα ακόμη Σύστημα, αυτό της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης», πιο ελεγχόμενο και με αντίτιμο, που άρχισε να λειτουργεί το 2009. Και τα δύο εναρμονισμένα στην απαίτηση του Νόμου 4042/2012, αλλά και της Κοινοτικής Οδηγίας 2008/98/ΕΚ, για χωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας τουλάχιστον σε τέσσερα χωριστά Ρεύματα (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί).
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, η Ελλάδα υπολείπεται κατά 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ).
Τα «Σπιτάκια Ανακύκλωσης», όπου κάποιος μπορεί να πετά διαχωρισμένα υλικά συσκευασιών (πλαστικό, γυαλί, μέταλλο, χαρτί) και να λαμβάνει κάποιο κουπόνι εξαργύρωσης σε συνεργαζόμενα Σουπερ-Μάρκετ είναι μια λύση μικρής κλίμακας που δεν λύνει το πρόβλημα.
Απαιτούνται ριζικές αλλαγές με πρωταγωνιστές τους δημότες που θα λαμβάνουν το μερίδιο της προσπάθειας τους στην ανακύκλωση με την λειτουργία των τεσσάρων χωριστών Ρευμάτων (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί) ,την ανάπτυξη του καφέ κάδου των βιοαποβλήτων και των κάδων συλλογής συσκευασιών φυτοφαρμάκων .
Απαιτείται τέλος επενδυτικό σχέδιο από την Κυβέρνηση με εξοπλισμό και παροχή υπηρεσίας χωριστής συλλογής σε μικρούς δήμους, αλλά και να παρέχει σε συνεργασία με τους ΦοΔΣΑ τον τελευταίο εξοπλισμό που απαιτείται για να έχουμε την καθολική συλλογή των βιοαποβλήτων.
Ο νέος Περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να αποτυπώνει το δημόσιο χαρακτήρα τουλάχιστον στην συλλογή των αστικών αποβλήτων υπέρ των δημοτών και μετάβαση στην κυκλική οικονομία με ανταποδοτική ανακύκλωση.
ΥΓ: Στο όλο κόστος των δημοτικών τελών πρέπει να συνυπολογιστεί και η εισφορά των Δήμων -όχι ευκαταφρόνητη- εισφορά στον ΦοΔΣΑ για την ολοκληρωμένη διαχείριση με τα εργοστάσια ΣΔΙΤ.
Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία απαιτεί ανταποδοτικά οφέλη προς τους δημότες.
Είναι αυταπόδεικτη αλήθεια ότι μετά από τόσα χρόνια τα αστικά απόβλητα (σκουπίδια) μπορούν πραγματικά να επιστρέψουν ως πλούτος στην κοινωνία, αντί να συνεχίσουν να στοιβάζονται σε ΧΥΤΑ και να απειλούν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
Κατ’ αρχήν το αν ενδιαφέρονται ή όχι οι πολίτες να συμβάλουν σε κάθε μορφής προσπάθεια ανακύκλωσης για την προστασία του περιβάλλοντος έχει να κάνει με το κατά πόσο έχει πειστεί για την αποτελεσματικότητά της.
Όμως υπάρχουν ερωτηματικά στις τοπικές κοινωνίες όταν οι πολίτες παρατηρούν :
1.Ο δημότης πληρώνει αρχικά σαν καταναλωτής από την ώρα που θα αγοράσει ένα συσκευασμένο προϊόν (κάθε φορά που αγοράζουμε ένα συσκευασμένο προϊόν, πληρώνουμε στην τιμή και για το κόστος της ανακύκλωσής του).
2.Τα απορριμματοφόρα των δήμων ή των συμβασιούχων εργολάβων να συλλέγουν μαζί τον πράσινο (σύμμεικτων απορριμμάτων) και των μπλε κάδο ανακύκλωσης.
3.Αντί της μείωσης των δημοτικών τελών –από την ανταποδοτική ανακύκλωση- ο δημότης πληρώνει τους συμβασιούχους εργολάβους που έχουν αναλάβει την δουλειά για λογαριασμό των Δήμων και κερδίζουν από την πώληση των ανακυκλώσιμων υλικών (Χαρτί, γυαλί, πλαστικό και αλουμίνιο), όπως επίσης πληρώνει για το κόστος μεταφοράς στα ΚΔΑΥ των υλικών που προορίζονται για ανακύκλωση, τα οποία βάζει στους μπλε κάδους.
4.Τέλος από την συνήθη πρακτική του απορριμματοφόρου να συλλέγονται μαζί σύμμεικτα (πράσινος κάδος) με τα ανακυκλώσιμα (μπλε κάδος) μια σημαντική μάζα επιστρέφει από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) με την μορφή υπολείμματος στους ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ. Αποτέλεσμα να χρεώνεται ο δημότης και το «τέλος ταφής» 20 ευρώ ανά τόνο που θα προσαυξάνεται κατά 5 ευρώ κάθε χρόνο, προκειμένου την 1η/1/2027 να έχει φτάσει στα 55 ευρώ / τόνο και θα κληθούν να πληρώσουν οι Δήμοι.
Η Ελλάδα, ως ουραγός των στόχων της Ε.Ε και με πληρωμή «τσουχτερών προστίμων» καλείται να επιταχύνει τους ρυθμούς για την επίτευξη των στόχων της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 65% το 2035, και των συσκευασιών στο 65% το 2025 και το 70% το 2030. Έτερος στόχος είναι επίσης ότι τα απόβλητα τροφίμων θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 30% μέχρι το 2030 σε σχέση με το 2022.
Το μοντέλο των μπλε κάδων που μέχρι σήμερα είναι ένα πραγματικό χρυσωρυχείο για τις εταιρείες που το ελέγχουν και αποφέρει τεράστια κέρδη, ενώ το κόστος, τόσο το οικονομικό όσο και το περιβαλλοντικό, το πληρώνουν οι πολίτες.
Μια ματιά σε Προϋπολογισμούς των Δήμων θα κατανοήσει ο δημότης ότι αντί εσόδων από την πώληση των ανακυκλώσιμων, παρατηρούμε δυσανάλογες δαπάνες σε ιδιώτες συμβασιούχους εργολάβους, που επιπλέον κερδίζουν από την πώληση τους.
Είναι γνωστό ότι η συνεργασία ανακύκλωσης των Δήμων γίνεται μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) με μετοχική της σύνθεση, το 35% των μετοχών ανήκει στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) ενώ το υπόλοιπο ανήκει σε βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις (2939/01).
Εποπτεύον Οργανισμός των Εταιρειών ανακύκλωσης είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) που λειτουργεί ως ΝΠΙΔ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ν. 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 4496/2017).
Ώρα για άμεση αλλαγή του μοντέλου ανακύκλωσης με την μετάβαση στην κυκλική οικονομία.
Το 2008 εγκρίθηκε ένα ακόμη Σύστημα, αυτό της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης», πιο ελεγχόμενο και με αντίτιμο, που άρχισε να λειτουργεί το 2009. Και τα δύο εναρμονισμένα στην απαίτηση του Νόμου 4042/2012, αλλά και της Κοινοτικής Οδηγίας 2008/98/ΕΚ, για χωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας τουλάχιστον σε τέσσερα χωριστά Ρεύματα (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί).
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, η Ελλάδα υπολείπεται κατά 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ).
Τα «Σπιτάκια Ανακύκλωσης», όπου κάποιος μπορεί να πετά διαχωρισμένα υλικά συσκευασιών (πλαστικό, γυαλί, μέταλλο, χαρτί) και να λαμβάνει κάποιο κουπόνι εξαργύρωσης σε συνεργαζόμενα Σουπερ-Μάρκετ είναι μια λύση μικρής κλίμακας που δεν λύνει το πρόβλημα.
Απαιτούνται ριζικές αλλαγές με πρωταγωνιστές τους δημότες που θα λαμβάνουν το μερίδιο της προσπάθειας τους στην ανακύκλωση με την λειτουργία των τεσσάρων χωριστών Ρευμάτων (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί) ,την ανάπτυξη του καφέ κάδου των βιοαποβλήτων και των κάδων συλλογής συσκευασιών φυτοφαρμάκων .
Απαιτείται τέλος επενδυτικό σχέδιο από την Κυβέρνηση με εξοπλισμό και παροχή υπηρεσίας χωριστής συλλογής σε μικρούς δήμους, αλλά και να παρέχει σε συνεργασία με τους ΦοΔΣΑ τον τελευταίο εξοπλισμό που απαιτείται για να έχουμε την καθολική συλλογή των βιοαποβλήτων.
Ο νέος Περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να αποτυπώνει το δημόσιο χαρακτήρα τουλάχιστον στην συλλογή των αστικών αποβλήτων υπέρ των δημοτών και μετάβαση στην κυκλική οικονομία με ανταποδοτική ανακύκλωση.
ΥΓ: Στο όλο κόστος των δημοτικών τελών πρέπει να συνυπολογιστεί και η εισφορά των Δήμων -όχι ευκαταφρόνητη- εισφορά στον ΦοΔΣΑ για την ολοκληρωμένη διαχείριση με τα εργοστάσια ΣΔΙΤ.
Είναι αυταπόδεικτη αλήθεια ότι μετά από τόσα χρόνια τα αστικά απόβλητα (σκουπίδια) μπορούν πραγματικά να επιστρέψουν ως πλούτος στην κοινωνία, αντί να συνεχίσουν να στοιβάζονται σε ΧΥΤΑ και να απειλούν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
Κατ’ αρχήν το αν ενδιαφέρονται ή όχι οι πολίτες να συμβάλουν σε κάθε μορφής προσπάθεια ανακύκλωσης για την προστασία του περιβάλλοντος έχει να κάνει με το κατά πόσο έχει πειστεί για την αποτελεσματικότητά της.
Όμως υπάρχουν ερωτηματικά στις τοπικές κοινωνίες όταν οι πολίτες παρατηρούν :
1.Ο δημότης πληρώνει αρχικά σαν καταναλωτής από την ώρα που θα αγοράσει ένα συσκευασμένο προϊόν (κάθε φορά που αγοράζουμε ένα συσκευασμένο προϊόν, πληρώνουμε στην τιμή και για το κόστος της ανακύκλωσής του).
2.Τα απορριμματοφόρα των δήμων ή των συμβασιούχων εργολάβων να συλλέγουν μαζί τον πράσινο (σύμμεικτων απορριμμάτων) και των μπλε κάδο ανακύκλωσης.
3.Αντί της μείωσης των δημοτικών τελών –από την ανταποδοτική ανακύκλωση- ο δημότης πληρώνει τους συμβασιούχους εργολάβους που έχουν αναλάβει την δουλειά για λογαριασμό των Δήμων και κερδίζουν από την πώληση των ανακυκλώσιμων υλικών (Χαρτί, γυαλί, πλαστικό και αλουμίνιο), όπως επίσης πληρώνει για το κόστος μεταφοράς στα ΚΔΑΥ των υλικών που προορίζονται για ανακύκλωση, τα οποία βάζει στους μπλε κάδους.
4.Τέλος από την συνήθη πρακτική του απορριμματοφόρου να συλλέγονται μαζί σύμμεικτα (πράσινος κάδος) με τα ανακυκλώσιμα (μπλε κάδος) μια σημαντική μάζα επιστρέφει από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) με την μορφή υπολείμματος στους ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ. Αποτέλεσμα να χρεώνεται ο δημότης και το «τέλος ταφής» 20 ευρώ ανά τόνο που θα προσαυξάνεται κατά 5 ευρώ κάθε χρόνο, προκειμένου την 1η/1/2027 να έχει φτάσει στα 55 ευρώ / τόνο και θα κληθούν να πληρώσουν οι Δήμοι.
Η Ελλάδα, ως ουραγός των στόχων της Ε.Ε και με πληρωμή «τσουχτερών προστίμων» καλείται να επιταχύνει τους ρυθμούς για την επίτευξη των στόχων της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 65% το 2035, και των συσκευασιών στο 65% το 2025 και το 70% το 2030. Έτερος στόχος είναι επίσης ότι τα απόβλητα τροφίμων θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 30% μέχρι το 2030 σε σχέση με το 2022.
Το μοντέλο των μπλε κάδων που μέχρι σήμερα είναι ένα πραγματικό χρυσωρυχείο για τις εταιρείες που το ελέγχουν και αποφέρει τεράστια κέρδη, ενώ το κόστος, τόσο το οικονομικό όσο και το περιβαλλοντικό, το πληρώνουν οι πολίτες.
Μια ματιά σε Προϋπολογισμούς των Δήμων θα κατανοήσει ο δημότης ότι αντί εσόδων από την πώληση των ανακυκλώσιμων, παρατηρούμε δυσανάλογες δαπάνες σε ιδιώτες συμβασιούχους εργολάβους, που επιπλέον κερδίζουν από την πώληση τους.
Είναι γνωστό ότι η συνεργασία ανακύκλωσης των Δήμων γίνεται μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) με μετοχική της σύνθεση, το 35% των μετοχών ανήκει στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) ενώ το υπόλοιπο ανήκει σε βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις (2939/01).
Εποπτεύον Οργανισμός των Εταιρειών ανακύκλωσης είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) που λειτουργεί ως ΝΠΙΔ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ν. 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 4496/2017).
Ώρα για άμεση αλλαγή του μοντέλου ανακύκλωσης με την μετάβαση στην κυκλική οικονομία.
Το 2008 εγκρίθηκε ένα ακόμη Σύστημα, αυτό της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης», πιο ελεγχόμενο και με αντίτιμο, που άρχισε να λειτουργεί το 2009. Και τα δύο εναρμονισμένα στην απαίτηση του Νόμου 4042/2012, αλλά και της Κοινοτικής Οδηγίας 2008/98/ΕΚ, για χωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας τουλάχιστον σε τέσσερα χωριστά Ρεύματα (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί).
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, η Ελλάδα υπολείπεται κατά 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ).
Τα «Σπιτάκια Ανακύκλωσης», όπου κάποιος μπορεί να πετά διαχωρισμένα υλικά συσκευασιών (πλαστικό, γυαλί, μέταλλο, χαρτί) και να λαμβάνει κάποιο κουπόνι εξαργύρωσης σε συνεργαζόμενα Σουπερ-Μάρκετ είναι μια λύση μικρής κλίμακας που δεν λύνει το πρόβλημα.
Απαιτούνται ριζικές αλλαγές με πρωταγωνιστές τους δημότες που θα λαμβάνουν το μερίδιο της προσπάθειας τους στην ανακύκλωση με την λειτουργία των τεσσάρων χωριστών Ρευμάτων (χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί) ,την ανάπτυξη του καφέ κάδου των βιοαποβλήτων και των κάδων συλλογής συσκευασιών φυτοφαρμάκων .
Απαιτείται τέλος επενδυτικό σχέδιο από την Κυβέρνηση με εξοπλισμό και παροχή υπηρεσίας χωριστής συλλογής σε μικρούς δήμους, αλλά και να παρέχει σε συνεργασία με τους ΦοΔΣΑ τον τελευταίο εξοπλισμό που απαιτείται για να έχουμε την καθολική συλλογή των βιοαποβλήτων.
Ο νέος Περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να αποτυπώνει το δημόσιο χαρακτήρα τουλάχιστον στην συλλογή των αστικών αποβλήτων υπέρ των δημοτών και μετάβαση στην κυκλική οικονομία με ανταποδοτική ανακύκλωση.
ΥΓ: Στο όλο κόστος των δημοτικών τελών πρέπει να συνυπολογιστεί και η εισφορά των Δήμων -όχι ευκαταφρόνητη- εισφορά στον ΦοΔΣΑ για την ολοκληρωμένη διαχείριση με τα εργοστάσια ΣΔΙΤ.


